Plastiksiz yaşanır mı?

Fotoğraf: wonderisland/Shutterstock.com

Yüz yıldan fazla zamandır hayatımızda olan plastikler günlük yaşamımıza öyle bir nüfuz etti ki, plastik olmadan ne yiyebiliyoruz, ne içebiliyoruz, ne barınabiliyoruz, ne kendimize bakabiliyoruz ne de giyinebiliyoruz. HaberVs muhabiri Büşra Şahin bir hafta plastik kullanmadan yaşamayı denedi…

‘Ekonomik durgunluk fosil yakıtları terk etmek için bir fırsat’ 

Kirletici gazların ve çevre kirliliğinin kimi yerlerde yüzde 50’ye kadar azaldığı karantina dönemi, tüketim alışkanlıklarını gözden geçirmek için bir fırsat. Uzmanlar kirliliğinin azalmasıyla artan yaşam kalitesinin, yoksullaşma nedeniyle azalabileceğine de dikkat çekiyor.

'En pis nehir Ergene!'

Bugün başlayan İşçi Filmleri Festivali kapsamında 6 Mayıs Pazar günü Beyoğlu Yeşilçam Sineması’nda ilk kez gösterilecek Gündöndü belgeseli, Trakya’da Ergene Nehri ve çevresinde yaşanan kirlenmeyi anlatıyor. Fransa'nın Marsilya kentinde 12-17 Mart tarihlerinde yapılan 6’ncı Dünya Su Forumu’na alternatif olarak toplanan forumun son gününde gösterilen belgesel, çarpıcı görüntüleriyle izleyenleri öylesine etkiledi ki, filmin sona ermesine rağmen salon uzun bir sessizliğe gömüldü. Yapımcılığını ve yönetmenliğini Ergene İnisiyatifi gönüllüsü Nejla Demirci'nin yaptığı Gündöndü belgeseli Türkiye’deki ilk gösteriminden sonra kendinden epey söz ettirecek gibi görünüyor. Önümüzdeki Pazar günü yapılacak gösterimin ardından izleyenlerle bir söyleşi gerçekleştirecek olan Demirci, gösterim öncesinde HaberVs’nin sorularını yanıtladı. 

HaberVs: Film Fransa’da çok ses getirdi fakat henüz Türkiye’de gösterilmedi. Gündöndü filmi nasıl hayata geçti?

Demirci: Aslında sinema ile ilgili hiç bir bilgim yok. 3 yıl önce küresel ısınmaya karşı 350 eylemi yapılmıştı. Daha sonrasında bu eylemin bir benzeri Edirne Uzunköprü’de yapıldı ve oraya gelen ekolojiyi savunan bir otobüs insan nehri görünce şok oldu. Ben ise o köprüyü gördükten sonra çok etkilendim. 17 yıl Trakya bölgesinde yaşadım ve o köprünün altından aslında o köprünün bile hiç hak etmediği bir su geçtiğine inandım. Bir anlamda Ergene beni içine aldı.

Biraz o bölgeden bahseder misiniz? Çekimler sırasında neler yaşadınız?

Ergene 283 kilometrelik bir nehir. Su geçtiği yere tam anlamıyla hayat götürüyor. İnsanlar suyun etrafına yerleşmiş durumda. Bütün tarımsal faaliyetler nehirden yapılıyor. Devlet Su İşleri (DSİ) bile bu suyu kullanırken seyrekleştiriyor. Çünkü o su ile sulanan tarlalar 5 yıl mahsül vermiyor. Ama sanayici büyümesine devam ediyor. O bölgede yaklaşık 240 köy bulunuyor ve şu anda her evde bir kanser hastası var. Ergene’de tam anlamıyla cinayet işleniyor.

Geçtiğimiz günlerde İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi Dr. Yavuz Dizdar, o bölgeyle ilgili, filme de atıfta bulunan çok önemli açıklamalar yaptı. Biz o bölgede yetişen hangi besinleri tüketiyoruz?

Yavuz Hoca’nın açıklamalarını ve filmle ilgili söylediklerini ben de okudum ve çok mutlu oldum. Açıkçası gerçekleri anlatan bu tarz akademisyenler için korku duyuyorum. Bakın Dilovası’ndaki gerçekleri söylediği için Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu soruşturma geçiriyor. Yine aynı şekilde bu film için önemli katkıları olan Prof. Dr. Beyza Üstün hocamız soruşturma geçiriyor. Ben, bu insanlara halkın akademisyenleri diyorum. Diğer sorunuza gelince, Türkiye’nin pirinç, buğday ve ayçiçeği üretiminin büyük bölümü bu bölgede yetiştiriliyor ve yapılan incelemelere göre bunlarda ağır metaller bulunuyor.

Filmle ilgili o bölgedeki sanayicilerle görüştünüz mü? Bölge halkı çekimler sırasında destek verdi mi?

Aslında filmi çekerken birkaç sanayici ile görüşmek istiyordum ama görüşmek istediğim sanayicilerin organik tarım yaptığını öğrenince vazgeçtim. Özellikle tekstil ve deri sanayii olağanüstü su tüketen fabrikalar ve burayı mahvetmişler. Köylüler kandırılmış. Öyle büyük aktörler var ki Tüm dünya ve Türkiye o bölgeyi yok sayıyor, görmüyor. Ben hâlâ tehditler alıyorum. Birçok insan bu projeye katılmaktan ve fikir beyan etmekten bile çekindi. Ama Trakya köylüsü beni asla yalnız bırakmadı. Hiçbir çekim noktasına tek göndermediler. Zaten ben hiçbir estetik kaygı duymadan çektim orayı. “En olmadı pis suların döküldüğü yeri çekerim” dedim. Filmi yapmadan önce de o kadar zorlandım ki. Bütçe yok, ekip yok. Sadece bir kameraman ve ben yaptık her şeyi.

Film iki bölümden oluşuyor. Türkiye’de film merak edenler ne zaman izleme fırsatı bulacaklar?

Aslında uzun metrajlı olan film 3 tema üzerine kuruldu. Yok oluşlar, yok edenler ve var etmeye çalışanlar. Sorunu bütünlüklü olarak anlattım. Fransa’da gösterilen ve size de kısa bir bölümünü verdiğim kısım ise 30 dakikalık ve su, sağlık ve tarım ilişkisine yönelik. Marsilya’da o kadar büyük ilgili görünce bu şekilde 2 bölüme ayırmak istedim. Filmin Türkiye’deki ilk gösterimi İşçi Filmleri Festivali’nde olacak.

Ergene veya benzeri çevre felaketlerini daha iyi anlatabilmek için neler yapılmalı?

Marsilya’da gösterilen filmlerden sonra şunu anladım ki en pis nehir Ergene. Ayrıca orada birkaç konu önerdim ve büyük ilgi gördü. Bize gerçekleri açıklamaya çalışan ve benim halkın akademisyenleri diye adlandırdığım kişilerin uluslararası boyutta tanıtılması. Diğer tarafta, bildikleri  halde halktan gerçekleri saklayan akademisyenlerin ve bu şirketlerin sözcülüğünü yapan politikacıların deşifre edilmesi.

Sahi sonbahara ne oldu?

Son günlerde bir çok kişiden benzer cümleleri duyuyorum: “Ya bir ara bir sonbahar vardı. Ne oldu ona?” Bu söylemin nedeni elbette kışın aniden bastırması. Tam da bu söylenenlerin, kışın aniden bastırıp sonbaharı ortadan kaldırmasının üstüne “cuk diye oturan” bir eylem gerçekleşti 10/10/10 günü. Tarihin tesadüflüğünü 01/01/2001’den beri senelik rutin “çılgınlık” haberine çeviren televizyon kanallarının aksine, … Devamını oku

Biraz Eylem Biraz Eğlence

Küresel ısınma ve iklim değişikliğine dikkat çekmek için dün 188 ülkede gerçekleştirilen 7 binden fazla eylemden biri de İstanbul Taksim’deydi. Çeşitli siyasi parti, grup ve sivil toplum kuruluşua üye kişilerden oluşan Küresel Eylem Grubu ve 350 hareketi tarafından düzenlenen 10/10/10 eylemine yaklaşık 3 bin kişi katıldı. Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin farkında olup buna karşı … Devamını oku

Çevre Bakanı’ndan ‘seri katil’ davası

takip etmişti.Mahkemede milyonlarca canlı Doğa Derneği’nden yapılan açıklamada, Eroğlu’nun Türkiye’nin doğasını koruma görevini yerine getirmek yerine, doğayı yok eden icraatların sözcüsü haline geldiği vurgulanarak “Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, Türkiye doğası için mücadele eden Doğa Derneği’ne dava açtı” görüşüne yer verildi. Bakan Eroğlu’nun ‘doğanın seri katili’ ifadesini reddederek Doğa Derneği Başkanı Güven Eken aleyhine … Devamını oku

“Seri katil”e çevre ödülü

adresine 5 Haziran’a kadar gönderebilecekleri ve ad, soyad, ünvan, üniversite ve fakültelerini belirtecekleri e posta ile kampanyaya katılabilir.

“Eroğlu doğanın seri katilidir”
Güven Eken, Doğa Derneği Genel Müdürü

“Bakan Eroğlu Türkiye doğasının tarih boyunca karşılaştığı en büyük yıkımı gerçekleştiren insandır. Bütün derelerimizi inşaat makinelerine açmış, çok sayıda gölün kurumasına neden olmuş, korunan alanları madencilere açmış, Anadolu kırsalını insansızlaştırmış ve ormanların yağmalanmasına sessiz kalmıştır. Eroğlu doğanın seri katilidir. Bir katile ödül vermek ancak yine katliamcıların işi olabilir. Akdeniz Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi zaten daha önceki yıllarda doğayı katleden başka insanlara ödül vererek gerçek niyetini ortaya koymuştur. Bu ödülle merkez, adının içinde geçen hiçbir kelimeyle uyumlu hareket etmeyen bir yapı olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Bu enstitüyü yönetenlerin Antalya çevresinde Bakan Eroğlu imzasıyla gerçekleştirilen dere katliamlarını yerinde görmelerini tavsiye ederim. O zaman yaptıkları hareketin ne kadar yüz kızartıcı olduğunu belki onlar da anlar.”